Bezpieczne Życie Seniorów - Cele i założenia programu
Cele główne:
1) podniesienie świadomości seniorów w zakresie wpływu prawidłowych zachowań w sytuacji zagrożenia - na ich własne bezpieczeństwo.
2) wzrost rozpoznania poprzez uświadamianie konieczności zgłaszania zdarzeń z udziałem osób starszych i mobilizowanie tej grupy docelowej do informowania Policji o sytuacjach przestępczych z ich udziałem.
3) stworzenie koalicji zrzeszającej organy rządowej administracji zespolonej, służb społecznych oraz organizacji pozarządowych – działających kompleksowo na rzecz osób starszych
Cele pośrednie:
1) poprawa poczucia bezpieczeństwa osób starszych na obszarze województwa wielkopolskiego,
2) podniesienie samodzielności, zaradności i umiejętności seniorów w kwestii dbania o własne bezpieczeństwo, życie i mienie,
3) zapoznanie w/w osób ze skutecznymi metodami zapobiegania przestępstwom i wykroczeniom najbardziej uciążliwym społecznie m.in. takim jak oszustwa, kradzieże mienia, przemoc domowa,
4) aktywizacja osób w podeszłym wieku do działań w zakresie skutecznej pomocy sąsiedzkiej pozostałym mieszkańcom kamienicy, bloku, ulicy, osiedla,
5) zapoznanie uczestników spotkań ze specyfiką pracy urzędników państwowych oraz pracowników instytucji usługowych, a także zagrożeniami płynącymi z nieumiejętności rozpoznawania charakterystycznych dla tych grup zawodowych cech identyfikujących,
6) podniesienie wiedzy i umiejętności seniorów w zakresie niebezpieczeństw płynących z nieumiejętnego rozpoznawania zagrożeń pożarowych, bagatelizowania podstawowych zasad higieny żywienia oraz prawidłowego leczenia farmakologicznego,
7) propagowanie wiedzy dotyczącej rozpowszechniania wiadomości z zakresu bezpieczeństwa w handlu, a w szczególności edukacja w kierunku informowania o prawie do odstąpienia od umowy,
8) rozpoznanie pozostałych kwestii problemowych dotykających grupę osób starszych.
Uzasadnienie potrzeby realizacji projektu:
Przedmiotowy program, będący jedną z form realizacji głównych założeń Rządowego Programu Ograniczania Przestępczości i Aspołecznych Zachowań pn. „Razem bezpieczniej”, jest odpowiedzią na zapotrzebowanie społeczne w zakresie informacji i edukacji związanej z wyjaśnieniem sposobów unikania zagrożeń przez starszych ludzi. Problemy seniorów to najczęściej połączenie dysfunkcji zdrowotnej, społecznej i ekonomicznej. Po przejściu na emeryturę na ogół następuje utrata kontaktu ze środowiskiem zawodowym, spadek mobilności, kurczenie się przestrzeni społecznej, z reguły połączone z obniżeniem dochodów. Nierzadko występuje doświadczenie utraty osób z grona rówieśniczego, przeżywanie żałoby, wdowieństwo, ograniczenie lub utrata bliskich stosunków z sąsiedztwem. Zjawisku samotności niejednokrotnie towarzyszy mniejsza sprawność fizyczna, psychiczna, utrata pewnych umiejętności, zagrożenie niezależności.
Potrzeba intensyfikacji działań o charakterze profilaktycznym skierowanych do najstarszej grupy naszego społeczeństwa jest podyktowana eskalacją negatywnych zjawisk w postaci kradzieży oszustw lub innych przestępstw i wykroczeń popełnianych na wyżej wymienionych odbiorcach. Policja coraz częściej spotyka się z przestępstwami, w których pokrzywdzonymi są osoby w podeszłym wieku. Wspomniana wcześniej i związana z tym wiekiem bezradność i samotność powoduje, że niekiedy ludzie starsi stają się łatwym celem dla grup przestępczych. Sprawcy nie zważają na status społeczny swoich ofiar, wykorzystują ich łatwowierność, dobroć czy chęć pomocy innym osobom. Jest to przesłanka ku temu, aby w trosce o szeroko rozumiane bezpieczeństwo najstarszych mieszkańców województwa wielkopolskiego przeprowadzić kampanię edukacyjno – informacyjną mającą na celu podniesienie świadomości seniorów w kwestii ogromnego wpływu prawidłowych zachowań w sytuacji zagrożenia - na ich własne bezpieczeństwo.
Innowacyjność pomysłu na kompleksowe potraktowanie tematu zagrożeń dominujących w życiu codziennym osób starszych, polega przede wszystkim na zapoznaniu odbiorców programu z zagadnieniami dotyczącymi bezpieczeństwa nie tylko z perspektywy funkcjonariuszy Policji, ale również przy czynnym udziale przedstawicieli instytucji ustawowo zobligowanych do dbania o dobro seniorów. Podstawą działań podejmowanych na rzecz osób starszych powinno być dążenie do optymalizacji ich sprawności funkcjonalnej, rozumianej jako możliwość niezależnego i aktywnego funkcjonowania w społeczeństwie. Optymalizowanie oznacza poprawę wszędzie tam gdzie jest to możliwe, a w pozostałych przypadkach - utrzymanie istniejącego stanu lub osiągnięcie możliwie największego spowolnienia postępu doświadczania zmian. Płynna współpraca i pełen angaż podmiotów takich jak Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej, Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Poznaniu, Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej, czy też Wojewódzka Inspekcja Farmaceutyczna umożliwi dotarcie do szerszego grona odbiorców i pozwoli na uwiarygodnienie i poszerzenie przekazywanych treści. Pozwoli to jednocześnie na wdrażanie skutecznych rozwiązań, które po określeniu priorytetów dla każdej z dziedzin osiągną wymiar efektywnej prewencji kryminalnej.
W obszarze funkcjonowania Policji - przedmiotowe działania powinny mieć formę cyklicznych akcji i spotkań prewencyjnych, ukierunkowanych na ograniczanie negatywnych zjawisk w postaci kradzieży, oszustw lub innych przestępstw i wykroczeń popełnianych na wyżej wymienionej grupie; poprzez propagowanie bezpiecznych zachowań i przestrzeganie przed sprawcami tych zdarzeń. Niewymierną korzyścią przedsięwzięć będzie zainteresowanie ww. osób sprawami bezpieczeństwa i zwrócenie uwagi, że posiadają oni wszelkie środki aby zapobiec wielu nieprzyjemnym sytuacjom.
Szczególny nacisk należy położyć na realizację następujących bloków tematycznych:
- metody okradania osób starszych;
- transakcje gotówkowe i bezgotówkowe;
- zabezpieczenie mieszkań przed włamaniem;
- pomoc sąsiedzka – najlepszym alarmem;
- zagrożenia w ruchu drogowym;
- przemoc wobec osób starszych;
- patologie społeczne;
- bezpieczeństwo przeciwpożarowe;
- higiena żywienia i bezpieczeństwo farmakologiczne;
- bezpieczeństwo w handlu.
Przedsięwzięcie realizowane będzie podczas bezpośrednich spotkań z osobami starszymi (w siedzibach stowarzyszeń, klubów seniora, zebraniach spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych, domach dziennego pobytu, Uniwersytecie Trzeciego Wieku, w miejscach gdzie najczęściej przebywają osoby starsze). Apele z wszelkimi informacjami dotyczącymi zasad bezpieczeństwa kierowane będą za pośrednictwem lokalnych środków masowego przekazu i podczas spotkań.
Szczegóły dotyczące definiowania priorytetów w obszarach działania współuczestniczących podmiotów administracji zespolonej będą każdorazowo określane jednostkowo w konsultacji z Policją realizującą priorytety senioralne na terenie województwa wielkopolskiego.